Vì sao phụ nữ sống thọ và khỏe hơn đàn ông?

Nữ giới có hai nhiễm sắc thể XX, estrogen tăng cường hệ thống miễn dịch, ít hút thuốc lá, uống rượu hơn nam giới… nên sống lâu hơn cánh mày râu.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới 2019, tuổi thọ trung bình của phụ nữ trên toàn cầu là 74,2, trong khi nam là 69,8. Độ tuổi sống khỏe của phụ nữ cũng cao hơn. Phần lớn người sống thọ từ 100 tuổi trở lên là phụ nữ.

Bên cạnh các yếu tố từ xã hội, sự khác nhau về bộ gene của nam và nữ có ảnh hưởng đến sức khỏe, tuổi thọ.

1. Nữ giới có lợi thế về bộ gene

Trong đại dịch Covid-19, tỷ lệ nam giới tử vong nhiều hơn nữ giới. Một số nghiên cứu cho rằng do có sự khác biệt giới tính về gene, hormone, phản ứng miễn dịch... Tờ New Yorks Times (Mỹ) dẫn các nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ nam mắc Covid-19 nghiêm trọng và tử vong cao hơn do phản ứng viêm ở nam giới nghiêm trọng hơn. Song các nghiên cứu khác cho rằng nguyên nhân chủ yếu đến từ yếu tố xã hội.

Bà Tăng Ngọc Nữ (Thạc sĩ Công nghệ sinh học Đại học Cornell Mỹ, Trưởng phòng tư vấn di truyền tại Genetica) cho biết, theo các thông tin di truyền, bộ gene của phụ nữ có lợi thế hơn so với đàn ông. Chị em sống thọ, hệ thống miễn dịch mạnh hơn và tỷ lệ sống sót sau khi mắc ung thư cũng cao hơn cánh mày râu. Điều này có thể do nhiễm sắc thể giới tính.

Thạc sĩ Ngọc Nữ giải thích, nữ giới mang nhiễm sắc thể XX trong khi nam giới mang nhiễm sắc thể XY. Nhiễm sắc thể X có khoảng 1.000 gene; Y là 70 gene. Nhiễm sắc thể X chứa các gene quan trọng trong việc tạo và duy trì chức năng não bộ, kiểm soát chức năng hệ miễn dịch. Hầu hết, các gene Y liên quan đến tạo ra tinh trùng, lông tai. Vì thế, X là một nhiễm sắc thể quan trọng. Nếu khiếm khuyết thể hiện trên một nhiễm sắc thể X thì người phụ nữ vẫn còn một nhiễm sắc thể X, cho phép các gene tốt thể hiện tính trội.

Theo nghiên cứu của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), sự khác biệt không chỉ đến từ nhiễm sắc thể giới tính mà còn trong biểu hiện gene ở các tế bào của hai giới. Điều này có thể dẫn đến khác biệt trong giới tính, các khía cạnh khác như trí tuệ, tuổi thọ, tình trạng sức khỏe tổng thể...

Thạc sĩ Ngọc Nữ chia sẻ thêm, hormone estrogen ở nữ có khả năng tăng cường hệ thống miễn dịch trong khi testosterone ở phái mạnh lại ức chế khả năng miễn dịch. Testosterone của đàn ông có lợi thế về sức mạnh cơ bắp hơn nữ nhưng lại dễ chết về nhiễm khuẩn. Estrogen làm tăng cholesterol tốt và làm giảm cholesterol xấu, giúp chị em ít mắc bệnh tim mạch hơn cánh mày râu.

Nam giới thường mắc các bệnh tim mạch, ung thư... Ảnh: Shutterstock

2. Nữ giới ít mắc bệnh hơn nam

Ngoài yếu tố về gene, đàn ông cũng dễ mắc nhiều bệnh mạn tính, tuổi thọ thấp hơn phụ nữ do yếu tố đến từ lối sống.

Nam giới thường hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều làm tăng nguy cơ mắc bệnh lý về gan, phổi, dạ dày... như viêm gan, xơ gan, viêm loét dạ dày, ung thư gan, ung thư phổi... Người hút thuốc lá cũng có thể khiến tình trạng nhiễm nCoV ở phổi nặng hơn. Thống kê tỷ lệ mắc bệnh ung thư ở nam (theo Globocan 2020) là hơn 19 triệu, trong khi nữ là hơn 10 triệu người. Bệnh tim mạch, sa sút trí tuệ... cũng xảy ra nhiều ở nam.

Theo các bác sĩ dinh dưỡng, nam giới thường lười ăn rau xanh. Trong khi chị em lại chú trọng hơn chế độ ăn uống lành mạnh, quan tâm đến giữ gìn vóc dáng, chăm sóc sức khỏe. Họ cũng ít làm các công việc nặng nhọc, nguy hiểm đến sức khỏe.

Chị em thường quan tâm đến việc tập luyện để giữ dáng, sống khỏe. Ảnh: Shutterstock

Để nâng cao tuổi thọ, các bác sĩ khuyến cáo nam giới nên ăn uống, có lối sống lành mạnh, hạn chế rượu bia, thuốc lá, ăn nhiều rau xanh, giảm chất béo xấu, muối.... Rau quả là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết, giúp cơ thể giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh lý. Chế độ ăn được khuyến nghị với người trưởng thành 400 gram rau củ, 100-200 gram trái cây mỗi ngày. Chú trọng tập thể dục có thể tránh việc tăng cân quá mức.

Thăm khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng đến một năm giúp phát hiện nguy cơ bệnh tật và điều trị kịp thời. Dự phòng, phát hiện nguy cơ bệnh tật từ sớm qua xét nghiệm gene đơn giản qua mẫu nước bọt cũng hữu ích cho nam giới. Họ có thể phát hiện gene bệnh tật có yếu tố di truyền, gene bệnh thường gặp ở cánh mày râu để có kế hoạch theo dõi, thăm khám sớm.

• Để được điều trị và nhận biết đúng cách về tình trạng sức khỏe của mình, Quý khách hãy đến với chuyên khoa Bác sĩ gia đình - Phòng khám đa khoa Thành Công với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, chu đáo, tận tình thăm khám và luôn sẵn sàng tư vấn, lắng nghe, giải đáp các thắc mắc của bạn.
• Để được tư vấn trực tiếp hoặc đặt hẹn Quý khách vui lòng gọi đến số 028 3815 9435 hoặc 1900 8069. 

Phòng Khám đa khoa Thành Công – Khỏe để Thành Công.

Nguồn: Kim Uyên – báo Vnexpress